Blog 49: Ze bewegen, maken lawaai en nemen mee….
Ze bewegen, maken lawaai en nemen mee……. Een lampje boven hun hoofd en hun AD(H)D…
Ik hoor het zo vaak in gezinnen met een kind met AD(H)D:
• Ze krijgt altijd de schuld van iets wat ze niet gedaan heeft
• Hij wordt steeds opgejut waardoor hij uit het niets ontploft
• Iedereen ziet mij als stoorzender terwijl ik het goed bedoel
•Ze vinden hem een clown en een aandachtvrager
Er zijn kinderen die hun gevoelens niet onder stoelen of banken steken. Er zijn kinderen die er alles voor over hebben om aardig gevonden te worden. Er zijn ook kinderen die een enorm groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben. En sommige kinderen hebben een neus voor rechtvaardigheid.
Als deze kinderen ook nog eens extravert zijn met een flinke dosis geluid, temperament, humor en fantasie worden ze vaak gezien als ‘aanwezig’. Ze vallen op in positieve en ook in negatieve zin. En dat heeft vaak ook effect op de omgeving. Het maakt deze kinderen zichtbaar en sterk.
Het maakt deze kinderen ook heel erg kwetsbaar omdat ze met hun gedrag ‘anders’ zijn dan hun groepsgenoten. Wegens hun gedrag en uitstraling hebben deze als het ware een lampje boven hun hoofd waardoor ze nog meer opvallen.
Voorbeeld: In een volle klas is het rumoerig. De docent vraagt of het iets rustiger kan en of iedereen zijn boek op tafel wil nemen. Dit gaat gestaag waardoor het geduld van de docent op de proef wordt gesteld. Rens (16jr.) heeft een topdag. Hij is uitgelaten en heeft de meisjes aan zijn broek hangen, ze moeten om hem lachen waardoor hij nog meer grapjes maakt. Hij heeft niet in de gaten dat er een instructie is gegeven. Hij weet ook wel dat het rumoerig is en dat bijna niemand de instructie opvolgt. Daarom pakt hij nog even zijn telefoon om zijn laatste berichtjes te checken. Plots krijgt hij de wind van voren: “telefoon op verboden terrein, je gaat eruit!”
“Huh? Ik deed toch niets verkeerd, en er zitten meer mensen op hun telefoon, waarom moet ik er dan uit?”, Rens begrijpt het niet en zet een grote mond op. Het is niet eerlijk dat hij eruit wordt gezet terwijl de hele klas rumoerig is. Rens had de pech dat het lampje boven zijn hoofd brandde.
Wat er gebeurt er vanuit het perspectief van Rens: Rens heeft de instructie niet gehoord omdat hij in zijn AD(H)D bubbel zat. Rens heeft niet de tijd gekregen om uit zijn bubbel terug te gaan naar het hier en nu. Rens heeft zijn ogen niet in zijn broekzak zitten en ziet dat hij onrechtvaardig wordt behandeld omdat andere kinderen ook op hun telefoon zitten. Dit is de trigger voor Rens waardoor hij door het lint gaat. Zijn lampje gaat nog harder branden.
Wat er gebeurt vanuit het perspectief van de docent: Deze docent wil maar 1 ding: de boel rustig krijgen zodat hij met de les kan starten. En hij staat op het punt om zijn zelfcontrole te verliezen. Hierdoor lukt het hem niet om naar alle kinderen te kijken maar hij richt zich op datgene wat het meeste opvalt in beeld en geluid; het kind met het lampje, Rens.
Nog een voorbeeld: Een groepje kinderen speelt op het schoolplein. 2 kinderen maken ruzie en Job (10jr.) springt ertussen. Job is het beu: “Hou nou eens op met ruzie maken, het is al de hele dag iets met jullie”. De 2 kinderen worden boos en geven Job een duw. Job loopt schreeuwend weg. Job zijn lampje schiet aan. Op de grond ziet hij ineens een sleutelbos liggen en hij raapt deze op. Hij houdt de sleutels hoog in de lucht en moet even schakelen met zijn gedachten. Plots wordt hij uitgemaakt voor dief. Hij knippert met zijn ogen en de eerste de beste die in zijn buurt komt, krijgt een stomp in zijn maag.
Wat gebeurt er vanuit het perspectief van Job: Job is het zat, steeds die ruzies. Daar wil hij wat aan doen. Als hij wordt geduwd komt de woede in zijn lijf naar boven. Wegens zijn AD(H)D heeft hij geleerd om uit de situatie te stappen zodat hij tot rust kan komen. Gelukkig kan hij zich inhouden door enkel te schreeuwen. Het rustig worden gaat in een split-second omdat hij een sleutelbos ziet liggen. In het schakelmoment tussen boos en verwonderd, houdt hij de sleutelbos omhoog: van wie zou die zijn? Zijn gemoed is wel al rustig maar anderen zien zijn lampje nog branden. Als hij vervolgens uitgemaakt wordt voor dief, voelt dat zo onrechtvaardig dat hij zijn zelfcontrole alsnog verliest.
Wat gebeurt er vanuit het perspectief van de kinderen: Er is weer een ruzietje in de klas. Echt heel vervelend dat Job er altijd tussenkomt met zijn betweterigheid, overal met zijn neus bovenop. Kijk hem nou schreeuwend weglopen. Dat doet hij altijd als er ruzie is. Eerst komt hij zich ermee bemoeien en dan loopt hij weg. En hij is ook nog eens heel gemeen want hij heeft de sleutels van iemand gejat. Hoe dom dat hij daarmee staat te zwaaien. Deze kinderen zitten hoog in hun emotie. Hierdoor richten ze zich op hetgeen wat het meest beweegt, zichtbaar is en geluid maakt, op Job, het kind met het lampje.
Lieve lezer, deze voorbeelden zijn er niet om een schuldige aan te wijzen. Wat ik wil laten zien dat er altijd meerdere kanten van een verhaal zijn. En ik hoop dat we kunnen leren van deze verschillende perspectieven. Voor zowel de kinderen met het lampje alsook de omstanders zoals vriendjes, klasgenoten en volwassenen. Doordat ik deze voorbeelden openlijk bespreek met de verschillende partijen, gaat men elkaar beter begrijpen en komt er meer begrip. Zowel voor de kinderen met het lampje als voor de omstanders. Zo ontstaat er ruimte voor het bedenken van oplossingen. En dat is goed voor iedereen!
Daar wilde ik graag een lichtje over laten schijnen.
Waarschuwing, volgend blog gaat niet over AD(H)D maar over ### target… watte? Lees het hier.
Fijne groet, Hetty
De AD(H)D ervaringsexpert